Een fotograaf heeft een makkie aan Wim Dictus. Hij kijkt het ene moment met flair in de lens en het volgende zingt hij met groot zelfvertrouwen door. Hij maakt er een beetje een show van, met zijn accordeon en zijn gitaar. Dat is goed, dat hoort bij hem. Wim Dictus is een performer, een volbloedmuzikant. En daar is hij zelf eigenlijk nog niet zo lang geleden achter gekomen.

Niet dat muziek een vreemde voor hem is, maar het heeft jaren geduurd voor hij de muziek toestond om zijn leven te vormen. Nog niet zo heel lang geleden waagde Wim de grote stap, hij gaf alle zekerheden van een vaste baan op en nu leeft hij alleen nog maar voor zijn spel. Hij is nog nooit zo gelukkig geweest. Wim is nu pas een échte artiest.

Voor het publiek dat hem kent, zal dit een verrassing zijn. Wim Dictus uit Zundert nu pas een artiest? Was hij niet al jaren bezig in verschillende groepen? Speelde hij niet trekzak in Van Dikke en Zo, samen met broer Peter, met Agnes en Jos? Is hij niet één van De Fijne Mannen, die samen met Kees Schoone en John van Peer de legendarische Drik de Bruijn begeleidden? Is hij niet Guillermo, de soloartiest? Is hij niet degene die naar Cuba is geweest, die Spaans spreekt als de beste, die het salsadansen in de regio haast heeft uitgevonden? ,,Ik ben met al die dingen al heel lang bezig geweest, maar toch was het nooit een volledige keuze”, zegt Wim. ,,Ik ben de zoon van een kruidenier uit Wernhout en de achtergrond maakte het moeilijk om de zekerheden van het leven over boord te gooien. Die rust van een vast salaris, hoe klein ook, dat iedere maand op je rekening wordt gestort. Ik dacht het nodig te hebben."

,,Toen ik op mijn 18de slaagde voor het gymnasium had ik weliswaar een diploma op zak, maar ik wist absoluut niet wat ik wilde zijn. Wat doe je dan? Ik ging werken als gemeenteambtenaar, in de voormalige gemeenten Rijsbergen en Teteringen. Na drie jaar dacht ik, dat ik wél wist wat ik wou en ik ging naar de dansacademie in Tilburg, folkloredans. Aan de opleiding zaten stages vast, ik moest voornamelijk les gaan geven en dat brak me op. Een stagebegeleider verwoordde het zo: 'er zijn performers en er zijn docenten. Jij bent geen docent.' Na drie jaar zag ik dat ook in en toen volgden een paar rommelige jaren. Zo ben ik in dienst geweest van het eerste Van Goghcentrum in Zundert en ik was een jaar voorlichter bij het Milieu Educatief Centrum in Breda. Daarna werd er een banenpool voor me gevonden bij de gemeente Zundert. Ze hadden iemand nodig die alle foto's en prentbriefkaarten over Zundert catalogiseerde. Dat was heel boeiend, ik heb duizenden foto's van Zundert gezien, foto's van plaatsen die er nu niet meer zijn. Na die opdracht werd ik langzaam maar zeker aan een afdeling toegevoegd.”

,,Maar het leven buiten het gemeentehuis bleef trekken. Tijdens die jaren, bleef ik optreden, maar steeds naast mijn werk. Zo gingen De Fijne Mannen met Drik de Bruijn op stap, dat waren heerlijke optredens. De rust die deze man uitstraalde als we ergens onze folkloremuziek gingen spelen. 'Maak je niet druk mannen, we kunnen het allicht beter als zullie in de zaal', zei hij altijd. Er gebeurde meer: ik ontdekte onder meer het salsadansen en op een gegeven moment kreeg ik de kans naar Cuba te gaan. In totaal ben ik drie keer in dat land geweest. Dáár heb ik echt leren dansen, daar leerde ik leven, écht muziek maken. Ik pikte de taal op en breidde mijn muziekmogelijkheden uit met gitaar en met een nieuw instrument. De Très, een driesnarig instrument. In Santiago de Cuba leerde ik Eliades Ochoa kennen, een van mijn leermeesters. Ik heb in Cuba rondgetrokken en geprobeerd zoveel mogelijk van de cultuur daar op te snuiven. Maar ook Spanje boeit me. Ik laat me onder meer beïnvloeden door Peret (de maker van Borrequito). Ik hou van alle zonnige muziek, of het nu zigeunermuziek is, Cubaans of Spaans."
Die muziekinvloeden zijn onder meer te horen in het werk van de nieuwe muziekgroep waar Wim Dictus deel van uitmaakt. Cuata (spreek uit: kwatta) bestaat uit drie Nederlanders uit Nijmegen, Utrecht en Breda. De groep heeft in 2002 een cd uitgebracht: ¡Cómo cambian los tiempos!. 'Wat veranderen de tijden', op zijn Hollands gezegd.

Beter kan Wim het voor zichzelf niet zeggen. Zijn tijden zijn drastisch veranderd. Verhuisd uit Zundert, voorlopig naar Breda, begon hij aan een nieuwe tijd. De vaste baan gaf hij op en sinds 1 december 2001 kent de belastingdienst hem ook als zelfstandige. “Het was een hele beslissing”, zegt hij. ,,Vanzelfsprekend schrok mijn familie er van, dat ik mijn leventje vol zekerheden opgaf voor het onzekere bestaan van een musicus. Maar ik weet dat het een goede keus was. Ook al was het spannend. Omdat ik de keus maakte op grond van de juiste gevoelens, leverde het me veel energie op. Je moet ergens voor durven gáán. Nu weet ik dat. Door in je mogelijkheden te geloven ontstaan er mogelijkheden. Kijk mij nu eens: ik ben fulltime prof, heb het hartstikke druk, heb een volle speelagenda én ik kan er van leven.”

Behalve met Cuata treedt hij op met Los Caminantes, een Columbiaanse muziekgroep, maar ook solo, als Guillermo, de Spaanse Brabander, en verder in Wuyts & Dictus en nog steeds met De Fijne Mannen. ,,Het is hard werken, maar met discipline kom je een heel eind. Goed eten, goed slapen, goed voor je zelf zorgen." Hij treedt op bij verkiezingsfeesten, voor huisvrouwen, bouwvakkers en op bruiloften. ,,Het is even aanvoelen, maar ik weet mijn publiek eigenlijk altijd wel te pakken."

Om die nieuwe richting in zijn leven vorm te geven, was het verstandig dat hij éven uit Zundert en Wernhout wegging. Niet om de mensen, zeker niet om zijn ouders, maar om zichzelf. ,,Maar toch had ik een tijdje hartkloppingen. In Zundert kennen de mensen je, ze komen naar je toe en dan vragen ze: ‘hoe is’t mee de muziek?’ En dan wilde ik volmondig kunnen zeggen: ‘jot, goed! Nu is het zo ver dat ik dat kan zeggen, dus ga ik ook weer ontspannen naar Zundert toe.
,,Ik hou van Zundert, vergeet dat niet, én van Wernhout, én van de hele grensstreek eigenlijk. Leven in de grensstreek geeft je de mogelijkheid van twee walletjes te eten, om van twee culturen te genieten. Ik werk door het hele land en daar draag ik ook uit dat ik uit het zuiden kom.”
 
Hij heeft er een plan bij: “Nu ben ik voornamelijk bezig met de zakelijke markt. Ik heb een jaar muziek gemaakt in een reclamecampagne van Lays chips. Ook speel ik veel voor Holland Casino. Ik ben bezig mijn naam te vestigen. Best leuk, artistiek is het redelijk interessant, maar vooral op het gebied van zakelijk ondernemen is het verstandig. Over een paar jaar, als ik zo rond de 50 ben, wil ik meer de diepte ingaan, dan zal ik meer als Wim Dictus gaan spelen. Ik ben trots op mijzelf. Het is voor het eerst dat ik op deze manier plannen maak.”

Een van die plannen is een groot succes geworden. Wim ontdekte dat hij toch een begeesterd docent is, zowel op het gebied van salsadans als voor de diatonische accordeon. ,,Het voelt als een wonder. Het meeste wat ik ken en kan, heb ik mijzelf aangeleerd. Nu merk ik dat ik het ook aan anderen kan leren. Ik voel me er sterk door. Niet slecht toch voor iemand die nooit docent zou worden?"
¡Cómo cambian los tiempos!
 

 

Tekst © Mieke van den Heijkant-Van der Velde (Eerder verschenen in De Gazet/Stadsblad, 22 maart 2002)